اخبار

طب سنتی؛ سودجویان و سلامتجویان


گروه خبر: طب سنتی ایران ۸ شهریور ۱۳۹۶

به گزارش حکیم ایرانی به نقل از خبرگزاری فارس،

طب سنتی از زمان‌های بسیار دور در ایران وجود داشته است. تا قبل از شاه عباس صفوی طب سنتی تنها طب مورد استفاده در کشور بود ولی به تدریج با گسترش طب مدرن و ورود آن به کشور جای خود را به طب مدرن بخشید.

در شرح دلایل تغییر طب رایج در کشور ما از طب ایرانی به طب مدرن دلایل متعدد ذکر شده است. بطور خلاصه طب سنتی ایران در آن دوره نتوانست همزمان با تغییر شیوه و سرعت زندگی مردم تغییر کند و به نیازهای جدید که لازمه زندگی مدرن بودند پاسخ بگوید.

به عنوان مثال «سرعت» که از مولفه‌های زندگی مدرن است در امر درمان در طب مدرن لحاظ می‌شود و درمان‌ها فارغ از میزان کارایی با سرعت بیشتری انجام می‌شود در صورتی که در طب سنتی درمان‌ها به صورت آهسته تر و البته ریشه‌ای تر صورت می‌گیرد.

از سوی دیگر پیشرفت چشمگیر طب مدرن نیز تاثیر بسزایی در تغییر مکتب طبی رایج ایران داشت.

ورود طب سنتی به دانشگاه

در ایران طب سنتی برای اولین بار در سال 86 به صورت رشته دانشگاهی درآمد و در قالب رشته تخصصی آکادمیک تعریف شد. این رشته ابتدا در قالب کارشناسی ارشد و پس از یکسال به در قالب phd به صورت آکادمیک تعریف شد.

این رشته در حال حاضر یکی از تخصص‌های پزشکی محسوب می‌شود با این تفاوت که به دلیل نیاز به پژوهش محور بودن و بازتعریف منابع و روزآمد کردن این علم در راستای هم‌افزایی با طب رایج، در قالب مقطع «پی اچ دی» تعریف شده است. در واقع تا آن زمان کسی طب سنتی ایران را به صورت آکادمیک تعریف نکرده بود.

تا پیش از ایجاد رشته دانشگاهی، طب سنتی ایرانی درجهان با نام یونانی مدیسین ( طب یونانی ) شناخته می‌شد که غالبا در هند و پاکستان مورد استفاده و استناد قرار می‌گرفت ولی امید می‌رود که با ادامه روند تحقیقات متخصصین این رشته و ثبت مقالات با کلید واژه طب ایرانی در پایگاه‌های علمی بین المللی، به تدریج نام «طب سنتی ایران» نیز همچون طب سنتی چین و طب سنتی هند در جهان شناخته شود.

فروش داروهای غیر قانونی در عطاری‌ها

در حال حاضر 20 دانشکده و گروه طب سنتی در ایران مشغول فعالیت هستند. برخی صاحب نظران این رشته در ایران گسترش بی‌رویه دانشکده‌ها بدون فراهم آوردن زیرساخت و پیش‌بینی منابع مالی و انسانی لازم در سال‌های اولیه تاسیس این رشته را از سیاست‌های اشتباهی وزارت بهداشت و درمان می‌دانند که وجهه پژوهشی این رشته را تحت تاثیر قرار داد و تاحدی باعث ایجاد تب اقبال به طب سنتی در جامعه شد که در نهایت منجر به سنگین‌تر شدن کفه تقاضا نسبت به عرضه قانونی گردید که متاسفانه این امر پای سودجویان و افراد فرصت طلب را به این رشته باز کرد.

طبق آمار پس از تاسیس دانشکده‌های طب سنتی، میزان تاسیس عطاری‌های شهر تهران حداقل 5 برابر افزایش یافته است. عطاری‌هایی که غالبا تحت نظارت و ساماندهی سازمان خاصی نیستند و امور خلاف قانون از قبیل فروش داروهای غیر قانونی نظیر متادون، فروش داروهای ترکیبی و ورود به عرصه درمان و طبابت در بسیاری از آنها به چشم می‌خورد.

ناگفته نماند عطاران باسابقه و آشنا به قوانین و اصول سال‌ها میراث‌دار بخشی از طب سنتی بوده‌اند اما با ورود افراد ناآشنا یا فرصت طلب به این حیطه، این عطاران خوش‌نام نیز به حاشیه رانده شدند.

آب پاک وزارت بهداشت بر روی دست سودجویان

باید گفت بازار آموزش طب سنتی نیز در کشور داغ است، موسسات زیادی در طی این سال‌ها با ادعای آموزش طب سنتی و اعطای مدرک از افراد علاقمند ثبت نام به عمل آورده و دوره برگزار کرده‌اند. برخی موسسات مدعی اعطای مدرک از دانشگاهی خارج از کشور نظیر ارمنستان هستند اما وزارت بهداشت آب پاکی بر روی دست تمامی این موسسات ریخته و هرگونه آموزش و مدرک طب سنتی را خارج از چارچوب دانشکده‌های طب سنتی فاقد اعتبار و ارزش معرفی کرده است.

در مجموع اگرچه رویکرد وزیر بهداشت در دولت یازدهم به طب سنتی ایران مثبت بوده و در فرصت‌های گوناگون گسترش آکادمیک این علم را ضروری دانسته اما به نظر می‌رسد در عرصه عمل همچنان حمایت از طب سنتی با کندی و انفعال روبروست.

لزوم برخورد با افراد سودجو در عرصه طب سنتی

از یک سو ورود مدعیان و افراد ناآگاه و سودجو به این عرصه که هم سلامت مردم را مورد تهدید قرار داده و موجب سرگردانی مردم شده است و هم موجب بدبینی قشر تحصیل کرده به خصوص پزشکان به مقوله طب سنتی می‌شود، با نظارت و برخورد کافی از سوی سازمان‌های مسئول به خصوص وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی روبرو نبوده است و از سوی دیگر اقدامات ایجابی و حمایت کافی در راستای گسترش رشته طب سنتی دانشگاهی، افزایش تعداد متخصصین این رشته و افزایش سلامتکده‌های دانشگاهی معتبر صورت نپذیرفته است.

افزایش تعداد متخصصین رشته طب سنتی ایران، گسترش سلامتکده‌های دانشگاهی معتبر، بیمه خدمات و داروهای طب سنتی و ساماندهی عطاری‌ها و برخورد با متخلفین حوزه طب سنتی، از اقداماتی است که در مقطع فعلی می‌تواند در سروسامان دادن و پیشرفت طب سنتی ایران نقش به سزایی داشته باشد.

امری که همکاری چند جانبه سازمان های مسئول از قبیل وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی، قوه قضائیه و بیمه ها را می‌طلبد.

 

منبع: فارس، 5 شهریور 96