حکیم ایرانی: سماق درختچه ای است از خانواده Anacardiaceae، با نام علمی Rhus coriaria، با ارتفاعی تا 3 متر، دمبرگ هایی با کرک های زبر متراکم، برگ هایی شانه ای فرد، گل آذینی متراکم به طول تا 10 سانتیمتر و گلبرگ های 5 تایی مستطیلی سفید، که بخش مورد استفاده آن میوه شفت به رنگ قهوه ای مایل به ارغوانی و کرکدار و دانه آن است.

سماق در بیشتر نقاط دنیا به خصوص نقاط گرم رویش دارد. در نقاط مختلف ایران ازجمله اطراف تهران، کرج، قزوین، قم، تبریز، همدان، اطراف شیراز، تربت جام، یزد، مازندران و گیلان می روید.

خواص سماق:

میوه و دانه قابض (بهبود دهنده زخم، بندآورندۀ خون، ضد اسهال)

کاهش دهندۀ قند خون و ضد دیابت

کاهش دهنده اسیداوریک

کاهش دهنده کلسترول خون

ضد میکروب، ضد ویروس، ضد مالاریا، ضد قارچ

آنتی اکسیدان، ضد التهاب، ضد سرطان

دیورتیک (ادرارآور)

اشتهاآور

برگ به علت وجود تانن در دباغی پوست استفاده میشود.

مواد موثره سماق:

تانن های هیدرولیز شونده (گالوتانن ها) مهم ترین ترکیبات سماق هستند.

املاح شامل آلومینیوم، باریم، کلسیم، مس، آهن، پتاسیم، منیزیوم و ...

اسانس حاوی هیدروکربن های ترپنی مانند آلفاپینن و بتاکاریوفیلن

فلاونول ها شامل Myricetin ،quercetin، kaempferol

بی فلاونوئید ها مانند آمنتوفلاوون و روبوستافلاوون

اسید های آلی شامل مالیک، سیتریک، تارتاریک و فوماریک اسید

اسید های چرب شامل اولئیک، لینولئیک و پالمیتیک اسید

آنتوسیانین های myrtillin، delphidin ، crysanthemin

ترکیبات آروماتیک coriarianaphtyl ether،coriariaoic acid ، coriarianthracenyl ester

زانتون ها

فارماکولوژی سماق:

خاصیت قابض سماق مربوط به وجود تانن ها و ترکیبات فنولی است.

خواص کاهش دهندۀ قند خون در سماق، مربوط به فلاونوئید های موجود در سماق است که با مهار آلفاآمیلاز از شکست قند های سنگین به ساده جلوگیری میکند.

سماق از طریق مهار زانتان اکسیداز سبب کاهش اسید اوریک می شود.

اثر ضدمیکروب سماق را به تانن ها نسبت می دهند. در مطالعات نشان داده شده که دانه ها دارای اثر آنتی باکتریال علیه سودومونا آئروژینوزا هستند.

اثر ضد ویروس سماق مرتبط با بی فلاونوئید ها یعنی آمنتوفلاوون و روبوستافلاوون است.

زانتون های موجود در سماق نیز دارای خواص آنتی مایکوتیک و ضد کاندیدا هستند.

سماق همچنین از آترواسکلروزیس جلوگیری می کند. در جریان آترواسکلروزیس مرحله ای وجود دارد که سلول های عضلانی از مدیا به انتیمای رگ می آیند و سبب سفتی جدارۀ عروق می شوند. تانن های موجود در میوۀ سماق از این فرایند جلوگیری می کنند. مکانیسم دیگری که برای خاصیت ضد آترواسکلروزیس سماق ذکر می شود این است که تانن های سماق سبب بیان آنزیم نیتریک اکسید سنتاز می شوند و در نتیجه با تولید بیشتر نیتریک اکسید، آترواسکلروزیس کاهش می یابد.

آنتوسیانین ها و تانن های قابل هیدرولیز سماق مسئول اثرات آنتی اکسیدانی نیز هستند. این ترکیبات پراکسیداسیون لیپید ها را کاهش می دهند.

مصرف سماق در بارداری و شیردهی:

مطالعه ای در این زمینه وجود ندارد.

میوه های نارس و سبز رنگ سمی هستند.

تداخلات دارویی سماق:

مطالعه ای در این زمینه وجود ندارد.

تداخلات غذایی سماق:

مطالعه ای در این زمینه وجود ندارد.

عوارض ناخواسته سماق:

مطالعه ای در این زمینه وجود ندارد.

موارد منع مصرف سماق:

مطالعه ای در این زمینه وجود ندارد.

می تواند باعث یبوست در افراد مستعد شود.

* خرید اینترنتی محصولات گیاهی سالم *


منابع

  • سایت دانشگاه علوم پزشکی گیلان


موضوعات مرتبط: بازنشر، مفردات و گیاهان دارویی
۲۰ مرداد ۱۳۹۷ [۰۷:۳۹]
۵۹۰ بازدید